Salmonella
Salmonella to rodzaj bakterii, pochodzący z rodziny Enterobacteriaceae, charakteryzujący się średnią wielkością i grupujący Gram-ujemne względnie beztlenowe pałeczki. Bakterie salmonelli są z reguły zaopatrzone w rzęski i rezydują w komórkach zarażonego organizmu. Dzieli się je na dwa gatunki: S. enterica oraz S. bongori. S. enterica dzieli się dodatkowo na setki serotypów. Istnieje ponad 2500 szczepów bakterii o nazwie S. enterica. Rodzaj Salmonella podzielono na grupy oraz typy serologiczne. Schemat podziału pałeczek Salmonella na gatunki, podgatunki oraz typy serologiczne nazwano nazwiskami jego twórców. Jest to zatem schemat Kauffmana-Whitea, który wyróżnia następujące główne serotypy:
- S. enteritidis, S. typhimurim, S. virchow, S. hadar – są to bakterie, które wywołują zapalenie jelita cienkiego oraz grubego. W Polsce stanowią one główną przyczynę bakteryjnych zatruć pokarmowych. Zmiany chorobowe dotyczą najczęściej przewodu pokarmowego, jednakże możliwe jest również uogólnienie procesu chorobowego. Mowa wówczas o tak zwanej posocznicy, znanej także jako sepsa, zakażeniu narządów wewnętrznych, bądź stawów.
- S. typhi – bakteria wywołująca dur brzuszny.
- S. paratyphi – bakteria wywołująca dury rzekome.
Po wniknięciu do organizmu, bakterie zaczynają atakować błonę śluzową przewodu pokarmowego i wytwarzają toksyny. Pałeczki salmonelli stanowią jedną z najczęściej występujących przyczyn zatruć pokarmowych. Odkrył je amerykański weterynarz, Daniel E. Salmon, kiedy w 1885 roku badał jelita świni.